Kurul BaĢkanımız BaĢhekim Muavini Dt:Muammer ÇETĠN,Kurul Üyemiz Hasta Hakları Koruma Derneği BaĢkanı Av.Zeki SADUNOĞLU Hasta Hakları Birim Sorumlusu Kemal ÖZ ve Birim Personeli Sevcan KÜKRER ile Hastanemiz Acil Servis,Bütün Klinikler ve Poliklinikler gezilip Hastaların Hasta Hakları Günü kutladık.

“hasta haklarının neresindeyiz”

26 Ekim Hasta Hakları Günü nedeniyle aşağıda imzası bulunan kuruluşlar şu açıklamayı yapmışlardır:

26 Ekim, ülkemizde Hasta Hakları Günü olarak anılmaktadır. 9. kez gerçekleşen Hasta Hakları Günü’nde, hasta ve hasta yakınlarının haklarının sağlanması için yapılan çalışmaların ve mevcut sorun ve eksikliklerin kamuoyu ile paylaşımında yarar görmekteyiz.

1 Ağustos 1998 tarihinde yürürlüğe giren Hasta Hakları Yönetmeliği ile ülkemizde ilk kez, “Hasta Hakkı” kavramı hukuki bir metinde yer almış, bu yönetmelik ile uluslararası hukuk düzenlemelerinde yer alan; sağlık hizmetlerinden adalet ve hakkaniyete uygun olarak faydalanma, bilgi isteme, sağlık kuruluşunu seçme ve değiştirme, sağlık hizmeti veren personeli tanıma, seçme ve değiştirme, öncelik sırasının belirlenmesini isteme, tıbbi gereklere uygun teşhis, tedavi ve bakımdan yararlanma, tıbbi gereklilikler dışında müdahale yasağı, tıbbi özen gösterilmesini talep etme, mahremiyete saygı gösterilmesi, hastanın rıza ve izninin aranması, tedaviyi reddetme veya durdurma, güvenliğin sağlanması, dini vecibeleri yerine getirebilme ve dini hizmetlerden yararlanma, insanlık değerlerine saygı gösterilmesi, refakatçi bulundurma hakları kabul edilmiştir.

Bu yönetmelikte yer alan hakların kullanılmasının sağlanması ve hak ihlâllerinin giderilmesi amacıyla da 2003 yılında Hasta Hakları Uygulama Yönergesi çıkarılmış, 26 Nisan 2005 tarihinde yeniden düzenlenen bu hukuki metin ile Sağlık Bakanlığı’na bağlı tüm sağlık kurum ve kuruluşlarında Hasta Hakları Kurulu ve Hasta Hakları Birimi kurulmuştur.

“Hasta Hakkı”nın hukuki bir metinde yer almasının üzerinden hayli süre geçtikten sonra, hasta haklarına ilişkin hak arama mekanizmalar ihdas eden bu yönerge ile Hasta Hakları Kurulları oluşturulmuş, belli merkezlerde çalışmalarına başlamıştır.

Ancak ülke çapında uygulanması gereken bu yönergenin her yerde uygulandığını, Yönerge kapsamındaki bütün sağlık kuruluşlarında hasta Hakları Kurulu ve benzeri mekanizmaların fiilen oluşturulduğunu kabul etmek mümkün değildir.

Öte yandan 1998 tarihli yönetmelik ile hasta haklarının sağlık hizmeti verilen bütün resmi ve özel sağlık kuruluşlarında uygulanması öngörülürken, bu yönetmeliğe bağlı olarak çıkarılan Yönerge, sadece Sağlık Bakanlığı’na bağlı sağlık kuruluşlarındaki yapılanmayı düzenlemektedir.

Hasta haklarının mevcut düzenlemeler ışığında uygulanması bu bakımdan eksiktir. Öncelikle Yönerge gereği Sağlık Bakanlığı’na bağlı bütün sağlık kuruluşlarında kurulması zorunlu bulunan hasta hakları mekanizması kağıt üzerinde değil fiilen yaşama geçirilmeli, sonrasında Yönergenin kapsamı genişletilerek Yönetmeliğe uygun hale getirilmeli, resmi-özel tüm sağlık kuruluşlarında hasta hakları uygulamasına ilişkin yapılanma ve denetim sağlanmalıdır

Hukuki düzenleme ve düzenlemelerin yaşama geçirilmesindeki mevcut eksikliğe rağmen Yönerge gereğince oluşturulan hasta hakları mekanizmalarında gerek kamu ve gerekse sivil toplum temsilcilerinin gayretli ve iyiniyetli çabaları ile hasta haklarının ve hak arama sürecinin toplumda tanınması yönünde önemli aşamalar kaydedilmektedir.

Ancak anayasal bir hak olan “sağlık hakkı”nın sağlanmasında ülkemizde yapısal sorunlar halen devam etmektedir. Sağlık kuruluşu, personeli ve teknolojisindeki yetersizlik bu anayasal hakkın sağlanmasında en önemli neden olarak durmakta, dahası hasta hakları ihlâli için uygun zemin oluşturmaktadır. Günde yüzlerce hastaya bakmak zorunda bırakılan sağlık personelinin, hasta hakkı ihlâli nedeniyle bir anlamda yargılanması, bu konudaki paradoksu net olarak ortaya koymakta, öte yandan sağlık hakkına ulaşmak için çeşitli zorlukları göğüslemek durumunda kalan yurttaş için, hasta hakkı kavramı çoğu kez bir ütopya anlamına gelmektedir.

Ancak bu noktada korunmaya değer olanın “hasta hakkı” olduğu gerçeğinden hareketle, sağlık hizmeti veren personel için şikâyet yerinin hastanın kendisi değil, ilgili kurum, kuruluş ve sendikalar olduğunu hatırlatmak istiyoruz.

Öte yandan “Hasta Hakkı” kavramını hizmet perspektifi ile değerlendiriyor ve hasta haklarının temel insan hakkı olması sebebi ile bir müşteri hakkı gibi değerlendirilemez. Bu nedenle uygulanan sağlık politikalarının buna göre belirlenmesi gerekmektedir.

Ülkemizde kısa bir tarihi olan “Hasta Hakkı Hareketi” sivil eksenli çalışmalar ile gündeme gelmiş, nihayetinde devletin de buna ortak olması ile mevcut gelişmeler sağlanmıştır.

Yukarıda sıralanan tüm olumsuzluk ve sağlık alanındaki yapısal sorunlara rağmen, “Hasta Hakkı” konusunda gelinen noktayı yurttaşımız için bir kazanım olarak görüyoruz. “Hasta Hakkı”nın geliştirilmesi, toplumda tanınması için kaydedilecek yeni gelişmelerin, sağlık alanındaki yapısal sorunların çözümünde yarar sağlayacağı açıktır.

Ancak bu konuda gelişmenin sağlanması için yurttaşın da sürece katkı yapması, “hasta” kimliği ile hak arama sürecini kullanmakta ısrarlı olması, hak ihlâllerine karşı sessiz kalmaması gereklidir. “Hasta Hakkı” bile ilgili sivil toplum örgütlerinin bu konudaki çalışmaları hem yurttaş, hem de kamu tarafından desteklenmelidir.

26 Ekim Hasta Hakları Günü’nde ortak mesaj ve talebimiz; evrensel hukuk düzenlemelerine uygun olarak “Hasta Hakkı”na ilişkin yasa çalışmasının yapılarak “Hasta ve Hasta Yakını Hakları Yasasının” yaşama geçirilmesidir.

“Hasta hakları yasamızı istiyoruz”

Hasta Hakları Aktivistleri

HASTADER Hasta Haklarını Koruma Derneği

HAYAD Hasta ve Hasta Yakını Hakları Derneği

İl Sağlık Müdürlüğü Hasta Hakları İl Koordinatörlüğü

Mazlumder İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği

Tüketiciler Birliği

Hastalar haklarına kavuşuyor

Hastalarının mutluluğunu her şeyin üstünde tutan Kartal Yavuz Selim Devlet Hastanesi Hasta Haklarını Koruma Birimi, bu yıl da Hasta Hakları Günü’nü unutmadı. 26 Ekim Hasta Hakları Günü’ne özel bir program düzenleyen birim yetkilileri, hastalarına karanfillerle hem geçmiş olsun dedi hem de refâkatçilere ikramlarda bulunarak onların da sorunlarını dinledi.
Sağlık Bakanlığı’na bağlı tüm hastanelerde kutlanan 26 Ekim Hasta Hakları Günü, Kartal’da da unutulmadı. Hastalarının mutluluğunu her şeyin üstünde tutan Kartal Yavuz Selim Devlet Hastanesi Hasta Haklarını Koruma Birimi tüm hastalarına özel bir gün yaşattı. Sabah erken saatlerde hasta ve yakınlarına karanfil dağıtımıyla başlayan programda tüm birim yetkilileri hastalarla yakından ilgilendi. İstanbul Kartal Yavuz Selim Devlet Hastanesi’nde gerçekleştirilen organizasyona; Başhekim Turgut Mermerbaş, Birim Sorumlusu Mukadder Avcı, Hasta Haklarını Koruma Derneği Üyesi ve gazetemizin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Mustafa Kemal Hatipoğlu katıldı.

Hastalarının mutluluğunu her şeyin üstünde tutuyorlar
Kartal Yavuz Selim Devlet Hastanesi’nde ayrı bir birim olarak çalışmalarını gerçekleştiren Hasta Haklarını Koruma Birimi, hasta ve yakınlarını hakları konusunda bilgilendiriyor. Birim tarafından hastalara hakları ve sorumlulukları konusunda verilen eğitimler ise oldukça detaylı. Hasta Haklarını Koruma Birimi’nde herhangi bir hasta doktorundan memnun değilse gerekli değişiklik yapılıyor. Aynı şekilde kaldığı odadan şikâyetçiyse hastanın odası değiştiriliyor. Eğer hastanın aynı konuda şikâyetleri devam ediyorsa, bu şikâyetler listeler halinde hazırlanıp Sağlık Bakanlığı’na gönderiliyor ve çözüm bulunması isteniyor. Tüm bunların dışında birim, Hasta Hakları Günü’nde çeşitli programlar düzenliyor. Tıpkı bu yıl olduğu gibi. Hasta Hakları Koruma Birimi yetkilileri, 26 Ekim Hasta Hakları Günü’nde hem hastalarına karanfillerle geçmiş olsun dedi hem de refâkatçilere ikramlarda bulunarak onların da sorunlarını dinledi.

İşte hastaların birime yönelik düşünceleri…
Hacer Gülmez (55): “Kendimin ve eşimin her türlü tedavisi için Kartal Yavuz Selim Devlet Hastanesi’ne geliyoruz. Açıkçası burada Hasta Hakları Koruma Birimi olduğundan haberim yoktu. Böyle bir birimin hastane bünyesinde faaliyet göstermesi çok güzel. Hasta ve yakınlarına hakları konusunda eğitimler veriliyormuş, bir insanın hak ve sorumluluklarından haberdar edilmesi başarılı bir çalışma.”

Çağlar Kayar (32): “Hasta Hakları Günü’nden ve Hasta Hakları Birimi’nden haberdarım. Hastanede verilen eğitimlere de katıldım. Eğitimler sırasında her türlü sağlık hizmetini alma, sağlık kuruluşunu seçme ve değiştirme hakkımın olduğunu öğrendim.”

Hüseyin Karakurt (51): “Kartal Yavuz Selim Devlet Hastanesi’nin Hasta Haklarını Koruma Birimi’nden birçok kez yararlandım. Çok memnunum. Birim yetkilileri sorunun ne olduğunu, nereden kaynaklandığını tespit ederek, hemen çözüm yolu üretiyorlar. Çalışmalarından dolayı tüm birim yetkililerine teşekkür ediyorum.”

Hasta haklarıyla ilgili daha geniş bilgi için www.hastader.org sitesinden yararlanabilirsiniz.